Turnzaal van Victor Horta krijgt nieuw leven als danszaal

Gepubliceerd op maandag 3 februari 2025 12 u.
Historisch erfgoed van Victor Horta wordt gerestaureerd en herbestemd als danszaal voor de stedelijke academie voor muziek, woord en dans.

Stad Vilvoorde kondigt, na 12 jaar van voorbereidingen en plannen, met trots de start van de restauratie en herbestemming van de historische turnzaal van de voormalige 'Meisjeskostschool Les Peupliers' aan. Dit beschermde gebouw, ontworpen door de internationaal gerenommeerde architect Victor Horta, wordt omgevormd tot een moderne danszaal voor de stedelijke academie voor muziek, woord en dans.

Restauratie en herbestemming

Burgemeester Jo De Ro, ook bevoegd voor onderwijs: “De restauratiewerken starten op 10 februari 2025 en zullen naar verwachting tot het voorjaar van 2026 duren. De stad maakt voor deze renovatiewerken bijna 1 500 000 euro vrij en krijgt bijkomend 200 000 euro restauratiepremie van het Agentschap Onroerend Erfgoed. Dit is een dossier dat opgestart werd in het eerste jaar dat ik schepen van onderwijs werd in 2013. Het heeft heel veel inspanningen van het stadsbestuur én van de administratie gekost om te komen tot waar we nu staan. De turnzaal van Horta zal eindelijk gerestaureerd worden en met de aanpalende woning die we gaan integreren gaat het voor de stedelijke academie voor muziek woord en dans mogelijk worden om er niet alleen les te geven, maar ook om kleine voorstellingen en examens te organiseren.”

Onze stad heeft niet veel erfgoed dat bewaard werd. Veel verdween en moest plaats maken voor nieuwe gebouwen. Deze verborgen parel van Horta is uniek. Het is voor een stad als Vilvoorde heel belangrijk dat dit niet alleen gerestaureerd wordt, maar dat het ook opnieuw kan gebruikt worden door leerlingen in onze stad.” vult schepen voor openbare werken, burgerzaken en cultuur Katrien Vaes aan.

De historische waarde van het pand nopen de stad er toe de werken met de nodige zorg te laten voorbereiden en uit te voeren. Omwille van de nood aan een gespecialiseerde aanpak laat de stad zich hiervoor bijstaan door aNNo Architecten, een bureau gespecialiseerd in restauratie en renovatie van historische monumenten en erfgoed.

De restauratie is een uitdaging, aangezien originele plannen schaars zijn en het gebouw in de loop der jaren verbouwd werd. Toch zetten we alles op alles om Horta’s ontwerp eer aan te doen. Dit project is een bijzondere mijlpaal voor ons, aangezien we voor het eerst een gebouw van deze meesterarchitect onder handen nemen.” aldus aNNo Architecten.

De authentieke vloeren, muren en schrijnwerk worden hersteld, en historische details zoals de ventilatieopeningen in de plinten en het originele kleurenpalet worden opnieuw geïntegreerd. Klimrekken, touwen en evenwichtsbalken worden zorgvuldig gerestaureerd en op subtiele wijze geïntegreerd.

De naastgelegen woning, aangekocht voor 215 000 euro, wordt omgevormd tot kleedkamers en sanitaire voorzieningen, zoals oorspronkelijk gepland door Horta, met elementen die subtiel refereren naar zijn werk. Daarnaast wordt een wachtruimte gecreëerd die grenst aan een buitenruimte voor de nabijgelegen school. Hierdoor komt er een verkeersveilige doorsteek voor leerlingen van de academie tussen de nieuwe danszaal en hun bestaande lokalen in stedelijke basisschool ’t Groentje.

Historische achtergrond

De turnzaal, gebouwd in 1904-1905, is een uniek voorbeeld van de Art Nouveau-architectuur en was de eerste in België die volledig was ontworpen voor de Zweedse gymnastiek. Deze innovatieve benadering van lichamelijke opvoeding werd geïntroduceerd door huisleraar P.H. Ling en vond haar weg naar 'Les Peupliers' dankzij de inspanningen en het ontwerp van Victor Horta.

Voor de lessen in ‘Les Peupliers’ werd beroep gedaan op gediplomeerde leerkrachten van het Hoger Instituut voor Gymnastiek van Stockholm. Onder deze leerkrachten was de Zweedse Julia Carlsson, die enkele jaren later de tweede vrouw van Victor Horta werd. De dochter van Horta, Simonne, was trouwens een van de leerlingen van deze prestigieuze school.

Danszaal klaar voor de toekomst

Naast de restauratie van de erfgoedelementen worden diverse verbeteringen doorgevoerd om te voldoen aan moderne comfort- en veiligheidseisen. Dit omvat isolatie van daken en vloeren, verbetering van het buitenschrijnwerk, en aanpassingen om te voldoen aan brand- en EPB-normen. De zaal zal ook akoestisch worden afgeschermd van het aangrenzende appartementsgebouw.

De nieuwe danszaal zal niet alleen dienen voor de stedelijke academie voor muziek, woord en dans, maar ook beschikbaar zijn voor verenigingen en kleinschalige evenementen buiten schooltijden. Dit zorgt voor een toekomstbestendige inzet van de zaal en draagt bij aan de continuïteit van het gebruik.